
Subtiele Bergamotmunt (Citroenmunt, Eau de Cologne Munt)

Foto (c) Maya Jane – iStock
Hier komt dé lentetip! Zet Bergamotmunt in je kruidentuin. In pot of in volle grond, het subtiel aroma van deze topper brengt je gegarandeerd zomers geurplezier met een licht en verfrissend aroma van Citrus (Bergamot-Citroen)- en Lavendelnoten.
Dit is een artikel voor lezers “Beginner”. Dit artikel is niet bedoeld als vervanging voor professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Lees de Gebruiksvoorwaarden. Start je met essentiële oliën, lees dan de Voorzorgsmaatregelen
Bergamotmunt of Citroenmunt (Mentha aquatica var. citrata of M. × citrata*) is een winterharde vaste plant die in de kruidentuin 40-50 cm hoog groeit in halfschaduwrijke grond. In pot kan je het een kuipplant noemen, in volle grond een woekerplant. Ik hou best wel van goed-ruikende woekerplanten.
De alternatieve benamingen Bergamotmunt en Citroenmunt verwijzen naar de concentraties van linalylacetaat en linalool, waardoor het aroma van de olie aanleunt bij zowel Bergamot als bij Citroen (zie verder). Eau de Cologne Munt is een alternatieve Franse benaming.
*De plant wordt door sommige auteurs als een hybride van Pepermunt benoemd: Mentha × piperita var. citrata of Mentha × piperita L. citrata, door andere auteurs als een selectie van Watermunt Mentha aquatica (Tisserand & Young, 2014, p. 352; Van den Eede & Verhelst, 2022, p. 241).
Essentiële olie
Bergamotmunt of Citroenmunt essentiële olie (EO) wordt bekomen door distillatie van de bovengrondse delen. Niet verwarren met Bergamot koudgeperst extract (Citrus bergamia of C. aurantium subsp. bergamia, schil) noch met Wilde bergamot EO (Monarda fistulosa, bloem).
Bij het ruiken van Bergamotmunt EO weet je niet meteen wat je eerst wil ervaren. Als je de ogen sluit, op de achtergrond het trage nummer “Nils has a new piano” van Nils Frahm uit de luidsprekers laat klinken (op vinyl uiteraard), kan je verdwalen in een zuiderse kruidentuin waarin de vroege ochtendzon haar eerste warmte brengt. Het aroma is licht en verfrissend, met Citrus (Bergamot-Citroen)- en Lavendelnoten.
Als je de ogen sluit, op de achtergrond het trage nummer “Nils has a new piano” van Nils Frahm uit de luidsprekers laat klinken (op vinyl uiteraard), kan je verdwalen in een zuiderse kruidentuin waarin de vroege ochtendzon haar eerste warmte brengt.
Bergamotmunt EO is wel degelijk een soort van het Munt geslacht (Mentha) en schaart zich in het rijtje van andere Muntsoorten: Akkermunt EO (Mentha arvensis, bovengrondse delen), Groene munt of Aarmunt EO (Mentha spicata, bovengrondse delen), Hertsmunt of Bosmunt EO (Mentha longifolia, bloeiende top), Pepermunt EO (Mentha x piperita, bovengrondse delen), Poleimunt EO (Mentha pulegium, bovengrondse delen), Watermunt EO (Mentha aquatica, bovengrondse delen) …
Door de hoge concentratie van de monoterpeen ester linalylacetaat en het terpeenalcohol linalool (beide 40%, #OF1705) leunt de olie aan bij de Lavendels, bij Bergamot extract (Citrus bergamia of C. aurantium subsp. bergamia, schil), bij Neroli EO en Pomerans EO (Citrus x aurantium of Citrus x aurantium subsp. amara, bloem resp. blad) en bij Scharlei of Muskaatsalie EO (Salvia sclarea, bloeiende top).
Merk op dat Bergamotmunt EO weinig menthol bevat, de pijnstillende en koudegevoel-gevende (op de huid) molecule die instaat voor het typisch Muntaroma. Lees ook: Munt in de aromatherapie
Bergamotmunt EO heeft een subtiele Lavendelnoot die de toepassing van het Lavendelaroma meer kansen geeft op een positieve geurbeleving. Het specifiek aroma van de Lavendels kan immers niet op unanimiteit rekenen. Lees ook: Kies je Lavendel (Aroma Plus).
Kader voor lezers “Opgeleid of ervaren”
Bergamotmunt of Citroenmunt essentiële olie bevat (#OF1705):
- monoterpeenalcoholen: linalool (39,10%), menthol (2,18%)
- monoterpenen: bèta-myrceen (1,71%), limoneen (1,10%), trans-bèta-ocimeen (1,18%)
- sesquiterpenen: bèta-caryofylleen (1,30%)
- terpeenesters: linalylacetaat (39,85%), nerylacetaat (2,08%), geranylacetaat (2,99%)
Foto (c) Maya Jane – iStock
Toepassingen
Bergamotmunt EO brengt twee tegengestelde acties samen in een wonderlijke mix. Enerzijds, de kalmerende werking van linalool-linalylacetaat-houdende essentiële oliën (zoals Echte lavendel EO); anderzijds de verfrissende, opwekkende werking van menthol-houdende essentiële oliën (zoals Pepermunt EO).
Massage
Bij massage zet je Bergamotmunt EO dan ook voornamelijk in voor de kalmerende werking, zowel bij algemene lichaamsmassage bij symptomen van jitsu (een teveel aan energie) en bij stress en slaapproblemen. De subtiele muntnoot zorgt voor verfrissing tijdens de warme zomerdagen.
Voor lichaamsmassage voeg je 2 à 3 druppels Bergamotmunt EO toe aan een flesje en vul je aan met Zoete amandel PO (Prunus dulcis of P. amygdalus) of een andere plantaardige olie naar keuze:
- QSP 10 ml (vul aan tot 10 ml) volstaat voor een beperkte massage van bijvoorbeeld de handen, de rug of de voeten
- QSP 30 ml (vul aan tot 30 ml) is aangewezen voor een volledige lichaamsmassage.
Verstuiving
Met Bergamotmunt EO kan je alle kanten uit. Meng bijvoorbeeld 3 druppels Bergamotmunt EO met 2 druppels Echte Lavendel EO voor een extra kalmerende werking, of meng 3 druppels Bergamotmunt EO met 2 druppels Bergamot extract voor een vrolijk-frisse leefruimte.
Voeg 3 tot 5 druppels Bergamotmunt EO toe aan het water van je ultrasone verstuiver. Verstuif gedurende 30 minuten of 1 uur naar keuze en herhaal 2 tot 3 maal daags. Vermijd verstuiving tijdens de slaap.
Toxiciteit en voorzorgen
Huidsensibilisatie
Huidsensibilisatie (allergische contactdermatitis) wordt veroorzaakt door stoffen (huidallergenen) die na huidcontact een allergische reactie veroorzaken.
Bergamotmunt EO bevat linalool, een allergene geurstof. De EU-cosmeticaverordening 1223/2009 verplicht de vermelding van specifieke allergenen op het etiket van producten die linalool bevatten wanneer ze als cosmetica (niet als voedingssupplementen) op de markt worden gebracht. De verordening waarschuwt voor de mogelijke risico’s van allergische reacties (allergische contactdermatitis) door productetikettering op te leggen voor een reeks stoffen, in verhouding tot hun concentraties in het eindproduct. Cosmetica krijgt de vermelding “linalool” als de concentratie hoger is dan 0,001% in producten die op de huid blijven (leave-on). Verdunning in een dragerolie sluit een mogelijke allergische reactie mogelijk niet uit.
Menthol
Bergamotmunt EO bevat een lage concentratie menthol (2,18%). Gebruik geen menthol-houdende extracten bij baby’s tot 30 maanden wegens het risico op strottenhoofdkramp (laryngospasme, laryngismus), een kramp van de strottenhoofdspieren waarbij ademnood ontstaat doordat de stembanden de toevoer van lucht afsluiten (Baudoux, 2010, p. 71). Bij uitbreiding geldt hetzelfde voorschrift bij borstvoeding.
Oxidatie
Door de aanwezigheid van linalool kunnen citrusextracten bij contact met de lucht oxideren en hydroperoxiden vormen, met een verhoogd risico op huidsensibilisatie (allergie). Bewaar je Citrus extracten, na opening, in de ijskast.
Literatuur
Informatie over de samenstelling van extracten op basis van analysefiches van leveranciers: Ladrôme (volgens datum analysefiche); Pranarôm International (volgens de vermelde lotnummers, bijvoorbeeld: OF20610).
Foto (c) Maya Jane – iStock
Dit artikel is auteursrechtelijk beschermd. Contacteer me indien je een uittreksel wenst te gebruiken.
Literatuur
Aanmelden op Aroma Plus Geen toegang? Mail je aanvraag naar hello@geertdevuyst.be |
---|
|