Mirre essentiële olie: werking en toepassingen

Er vloeien lauwe druppels uit haar stam, eervolle tranen, want dat druipend myrrhevocht heet naar zijn meesteres – een naam die nooit verstommen zal. (Ovidius, 1997)

Mirre EO wordt bekomen door distillatie van het hars van de doornboom Commiphora myrrha of C. molmol die groeit op de rotsachtige woestijnbodem in Jemen, Somalië, Ethiopië en Eritrea, landen gelegen aan of in nabijheid van de Golf van Aden.

Een aantal struiken en bomen uit het Commiphora geslacht is met diverse alarmerende statussen opgenomen in de IUCN Red List. De soort Commiphora myrrha of C. molmol, die Mirre EO levert, is niet opgenomen in de lijst.

Mirre EO is een oleohars (Engels: oleoresin), samengesteld uit harsachtige verbindingen en vluchtige bestanddelen en leent zich moeilijk tot verstuiving. Niet verwarren met een oleohars extractie (zoals bijvoorbeeld: Vanille absolue) (ISO, 2021).

In de Franse en Engelse talen wordt Commiphora myrrha Bittere mirre genoemd: Myrrhe amère, Sweet myrrh om het onderscheid te maken met Zoete mirre (Commiphora erythraea). Beide soorten maken deel uit van de zogenaamde opopanax, een verzamelnaam voor zogenaamde balsemharsen (of gomharsen of kortweg balsems) uit verschillende soorten. Er is echter onduidelijkheid over welke geslachten en soorten onder de opopanax noemer geschaard worden. Met bisabol (Hindi) wordt, afhankelijk van de bron, de Zoete mirre (Commiphora erythraea) of Commiphora guidottii bedoeld; hirabol (Hindi) is de naam voor Bittere mirre (Commiphora myrrha of C. molmol).

Zowel Bittere mirre als Zoete mirre hebben een balsemachtig, kruidig, warm aroma. Zoals de namen het aangeven heeft Bittere mirre een bitter aroma en Zoete mirre een zoet aroma.

Mirre EO bevat (OF25550):

• sesquiterpenen: curzereen (38,54%), furanoeudesma-1,3-dieen (29,20%), lindestreen (10,09%)
• elemenen: bèta-elemeen (5,01%); germacreen A (3,11%), B (2,29%) en D (0,92%)
• sporen van furanodiene (0,18%)

De voornaamste toepassing van Mirre is tweeërlei:

• door associatie staat Mirre sinds oudsher symbool voor de dynamiek van de overgang tussen einde en nieuw begin en het daaraan verbonden lijden
• Mirre heeft een antiseptische (desinfecterende), wondhelende en ontstekingsremmende werking op het huidweefsel, tandvlees en mondslijmvliezen (mucosa, slijmvlieslaag die de mondholte beschermt)

Mirre staat gekend doorheen tradities en culturen. Myrrha was een wonderlijk mooie vrouw in de Romeinse mythologie: “de jeugd van heel het Oosten strijdt om haar te winnen”. Myrrha was de dochter van Cinyras, koning op Cyprus en van Cenchreïs. In “Metamorphosen” laat de Romeinse Ovidius (Publius Ovidius Naso) het verhaal van Myrrha vertellen door Orpheus, Thracische dichter en zanger (Thracië was een gebied in Noord-Griekenland).

Myrrha is verliefd op haar vader. Gedreven door het “kwalijk liefdesvuur” deelt ze zijn bed. Wanneer Cinyras de identiteit van zijn minnaris ontdekt, “ontbloot hij sprakeloos van smart zijn blinkend zwaard”. Myrrha vlucht en smeekt de goden om een andere vorm, waarop de goden Myrrha transformeren in de myrrheboom. Ze huilt en de druppels vloeien uit haar stam. Later splijt de boom open en het kind, Adonis genaamd, werd geboren (Ovidius, 1997, pp. 236-242).

Mirre is samen met Wierook of Oliban (Commiphora molmol) een Bijbels aroma met een rijke symboliek. Er was Mirre zowel bij Jezus’ geboorte (goud, wierook en mirre in Matteus 2:11), als eerbetoon aan de Koning, als bij zijn dood: Mirre in de wijn om de pijn van het kruis te verlichten (“En zij gaven Hem gemirreden wijn te drinken; maar Hij nam dien niet.” in Markus 15:24).

Deborah Eidson, auteur van “Vibrational healing“, associeert Mirre met “bevrijding van lijden en verdriet”. Energetisch helpt het Mirre aroma de martelaarspijn van lijden en verdriet te overwinnen (Eidson, 2000, pp. 146-147).

Gabriel Mojay, in zijn klassieker “Aromatherapy for healing the spirit” waarin hij essentiële oliën en de Chinese geneeskunde samenbrengt, verhaalt over het gebruik van Mirre in de Hebreeuwse en Egyptische culturen. In de context van de Chinese geneeskunde kent Mojay aan Mirre warme en droge eigenschappen toe. Mirre helpt bij zwakte van Milt-Pancreas en een resulterende ophoping van vocht. In de vijfelementeleer vind Mirre een plaats bij het Aarde element: het extract is rustgevend (soothing), verhelderend (clarifying) en aardend voor het intellect (Yi, Denken) (Mojay, 1999, pp. 52-53).

Het Denken (Yi) maakt deel uit van de vijf spirituele aspecten en behoort toe aan de Milt. Claude Larre en Elisabeth Rochat de la Vallée beschrijven het Denken (propos) als een trilling, een schets van een vorm, die nog geen uitgewerkte gedachte of helder beeld vormt (Larre & Rochat de la Vallée, 2005, pp. 24-28). Mirre kan dus onder meer ingezet worden bij overmatig denken en piekeren.

De associaties plaatsen Mirre in het rijtje van “aardende” aroma’s, gebruikt bij meditatie, yoga en lichaamswerk, naast andere harsaroma’s en coniferen.

De associaties plaatsen Mirre in het rijtje van “aardende” aroma’s, gebruikt bij meditatie, yoga en lichaamswerk, naast andere harsaroma’s zoals Wierook, Oliban EO (Boswellia sacra, B. carteri, hars), Elemi EO (Canarium luzonicum, resinoïde) en coniferen zoals Groenblijvende cipres, Italiaanse cipres EO (Cupressus sempervirens var. Stricta, tak). In hun boekje over yoga voor kinderen associëren Baudoux en Blondiau Mirre EO aan het element Aarde (Blondiau, 2013, p. 77).

Werking

Mirre EO heeft de volgende werking op huidweefsel, tandvlees en mondslijmvliezen (mucosa, slijmvlieslaag die de mondholte beschermt) (Baudoux & Zhiri, 2010, p. 186) (Baudoux, 2017, p. 367):

• antiseptisch (desinfecterend)
• wondhelend
• ontstekingsremmend

Indicaties

De genoemde eigenschappen verklaren het gebruik van Mirre EO bij de behandeling van onder meer:

• droog eczeem
• geschaafde en gekloofde huid
• irritatief contacteczeem en allergisch contacteczeem (ten gevolge van een allergische reactie)
• mondslijmvliesontsteking (stomatitis), mondzweren en aften
• tandvleesontsteking (gingivitis)

Naast de essentiële olie zijn andere soorten plantenextracten gebruikelijk, zoals moedertinctuur en Mirre oleohars verwerkt in tandpasta’s en tandpoeders.

Verstuiving

Voeg 5 druppels van onderstaande essentiële oliën toe aan het water van je ultrasone verstuiver. Verstuif gedurende 30 minuten of 1 uur naar keuze en herhaal 2 tot 3 maal daags, of eenmalig voor het slapengaan. Vermijd verstuiving tijdens de slaap.

• Ylang-ylang EO (Cananga odorata, bloem) 1 dr
• Bergamot extract (Citrus bergamia, C. aurantium subsp. bergamia, schil) 2 dr
• Mirre EO (Commiphora myrrha, C. molmol, resinoïde) 2 dr

Op de huid

Naar Baudoux & Zhiri, 2010, p. 126.

• Rozengeranium (Egyptische) EO (Pelargonium x asperum, blad) 5 dr
• Spijklavendel EO (Lavandula latifolia, Spica, bloeiende top) 5 dr
• Mirre EO (Commiphora myrrha, molmol, resinoïde) 5 dr

Meng met Zoete amandel PO (Prunus dulcis of P. amygdalus) (of een andere plantaardige olie naar keuze) QSP 10 ml (vul aan tot 10 ml).

(1 ml = 30 druppels, bereiding 10 ml, mengsel aan 5% = 0,5 ml EO = 15 druppels EO QSP 10 ml PO)

Pas lokaal uitwendig toe op de huid, 3 maal daags, gedurende 3 weken.

Bèta-elemeen en furanodiene zijn anti-angiogeen (het verhinderen van de aangroei van nieuwe bloedvaten). Het gebruik van Mirre EO wordt afgeraden bij zwangerschap en bij borstvoeding (Tisserand & Young, 2014, pp. 357, 551-552).

In het kader van de Europese en afgeleide Belgische regelgeving over voedingssupplementen, staat Mirre (onder de benaming Commiphora molmol) op Lijst 3 (Te notificeren planten indien in voorgedoseerde vorm) (Wet, 1997) en mag dus als voedingssupplement op de markt gebracht worden. Het etiket moet de volgende waarschuwing vermelden: “Niet gebruiken tijdens de zwangerschap of borstvoeding”.

Voedingssupplementen bestaan in een brede waaier aan soorten extracten: van vers plantenextract, over gedroogd (al dan niet gestandaardiseerd) extract tot essentiële olie. Het feit dat een plant opgenomen is in Lijst 3 betekent niet dat de essentiële olie zonder meer geschikt is voor inname. De specifieke toxiciteit verbonden aan orale toedieningswijze (inname) van essentiële oliën vereist extra voorzorgen. Dit geldt trouwens voor alle essentiële oliën.

Informatie over de samenstelling van extracten op basis van analysefiches van leveranciers: Ladrôme (volgens datum analysefiche); Pranarôm International (volgens de vermelde lotnummers, bijvoorbeeld: OF20610).

Baudoux, D., & Zhiri, A. (2010). Les cahiers pratiques d’aromathérapie selon l’école française – Volume 2 – Dermatologie. Inspir.

Baudoux, D. (2017). Aromathérapie – 100 huiles essentielles. Malakoff: Dunod.

Blondiau, C. (2013). Yoga pour les enfants et synergies d’huiles essentielles. Bruxelles: Editions Amyris.

Eidson, D. (2000). Vibrational healing. Berkeley, California, US: Frog Books.

International Organization for Standardization (ISO) (2021). ISO 9235:2021 Aromatic natural raw materials – Vocabulary. (ISO Standard No. 9235:2021). https://www.iso.org/standard/78908.html

Larre, C., & Rochat de la Vallée, E. (2005). Les mouvements du Cœur (Nouvelle édition 2005 ed.). Paris: Desclée de Brouwer.

Ovidius (2009). Metamorphosen. (d’Hane-Scheltema, M., Vert.) (Druk 2018 ed.). Athenaeum – Polak & van Gennep.

Mojay, G. (1999). Aromatherapy for healing the spirit. Rocherster, Vermont: Healing Arts Press.

Tisserand, R. & Young, R. (2014) Essential Oil Safety (2 ed.) Elsevier – Churchill Livingstone

Wet. (1997). Koninklijk besluit van 29 augustus 1997 betreffende de fabricage van en de handel in voedingsmiddelen die uit planten of uit plantenbereidingen samengesteld zijn of deze bevatten.

Foto’s aromen.be

Informatie over de samenstelling van extracten op basis van analysefiches van leveranciers: Ladrôme (volgens datum analysefiche); Pranarôm International (volgens de vermelde lotnummers, bijvoorbeeld: OF20610).

Dit artikel is auteursrechtelijk beschermd. Contacteer me indien je een uittreksel wenst te gebruiken.